Në vijim do shohim disa mënyra të drejtpërdrejta për të treguar nëse një vezë është e sigurt për t'u ngrënë. Ne gjithashtu diskutojmë se sa kohë qëndrojnë të freskëta vezët, nëse do t'i ngrinim ato dhe rreziqet shëndetësore nga një vezë e keqe.
Testi i aromës
Një nga mënyrat më të thjeshta dhe më të besueshme për të treguar nëse një vezë është prishur është ta nuhasim.
Një vezë e keqe do të lëshojë një erë të keqe kur personi çan lëvozhgën. Kjo erë do të jetë i pranishëm edhe nëse personi e ka gatuar tashmë vezën.
Në disa raste, kur një vezë është shumë e vjetër apo e kalbur, era e keqe mund të nuhatet ehde para se të hapet.
Njerëzit duhet të hedhin në plehëra jshtë shtëpisë çdo vezë që lëshon erë të keqe ose të pakëndshme. Meqë ky test është shumë i besueshëm, është mirë të nuhasni çdo vezë para se ta përdorni.
Inspektimi vizual
Ndonjëherë një vezë do të duket apo ndihet si e keqe. Një person duhet të kontrollojë shenjat e kontaminimit të mundshëm ose të prishjes.
Njerëzit duhet të hedhin poshtë vezët me ndonjë nga karakteristikat e mëposhtme:
- Plasaritje në lëvozhgë
- Një lloj substance si pluhur në lëvozhgë
- Lëvozhgë që duket ose ndjehet e lëmuar dhe disi e rrëshqitshme
- Vezë me lëvozhgë të plasaritur ose të rrëshqitshme mund të jenë kontaminuar me baktere, ndërsa një substancë pluhur mbi lëvozhgë mund të jetë një shenjë e mykut.
Nëse lëvozhga është e paprekur, pa shenja të dukshme të dëmtimit ose kontaminimit dhe nuk ka erë, duhet bërë një kontroll i dytë vizual pas krisjes dhe çarjes së vezës. Duhet të hidhin poshtë vezët me ndonjë çngjyrosje të pazakontë nga brenda, e tillë si rozë, e zbehtë apo e bardha e vezës që vjen si ngjyrë e gjelbër.
Para se të blini vezë, një person duhet të bëjë një ekzaminim të shpejtë vizual të vezëve në kutinë e kartonit. Nëse ndonjë vezë është plasaritur ose rrjedh, zgjidhni një paketë të ndryshme.
Datat e skadimit
Njerëzit që blejnë vezë me kuti kartoni të tyret origjinale mund të kontrollojnë për një datë të skadimit për të parë nëse vezët janë ende të mira. Megjithatë, informacioni mbi kuti kartoni ndonjëherë mund të jetë pak konfuz.
Në SHBA, Shërbimi i Sigurisë Ushqimore dhe Inspektimit në SHBA (SSUI) nuk u kërkon prodhuesve të shtypin skadimin ose të shesin sipas datave në kartonin e vezëve.
Sipas SSUI, nëse një prodhues i vezëve zgjedh të përfshijë një datë skadimi, ai duhet të jetë në formatin mujor / ditor dhe të ndjekë një prefiks të duhur, siç është "Exp.", "Shitet nga" dhe "Nuk duhet të shiten pas datës në fund të kartonit. "
Megjithatë, prodhuesit duhet të përfshijnë "datën e paketimit" në të gjitha kartonat e vezëve të klasifikuara nga SSUI.
Një datë e paketës është një numër tre shifror që përfaqëson ditën e vitit kur prodhuesi lau, klasifikoi dhe paketoi vezët. Për shembull, data e paketës së 001 është 1 janari dhe data e paketës prej 365 është 31 dhjetor.
Nëse një prodhues i vezëve të klasifikuara nga SSUI zgjedh të përfshijë një datë skadimi, duhet të jetë jo më shumë se 30 ditë pas datës së paketimit.
Testi i notimit
Testi i notimit është një mënyrë e shpejtë dhe e lehtë për të kontrolluar freskinë e vezës. Testi i notave nuk përcakton nëse një vezë është prishur apo jo, por siguron një tregues të dobishëm të moshës së vezës.
Për të kryer testin notues, vendosni vezën në një tas të madh me ujë. Nëse veza zhytet ose qëndron në pjesën e poshtme, ajo ende është e freskët. Një vezë e vjetër ose do të qëndrojë në mes, ose do të notojë.
Testi i fluturimit funksionon sepse sa më shumë veza vjetërohet, aq më shumë ajër futet brenda.
Megjithatë, një vezë që lundron ende mund të jetë akoma e sigurt për t'u ngrënë. Një person mund ta testojë më tej vezën duke e hapur atë për ta nuhatur dhe për ta kontrolluar për shenja të dukshme të kontaminimit.
Ndriçimi
Candling është një teknikë që prodhuesit përdorin për të inspektuar cilësinë e një veze. Përfshin përdorimin e një drite të ndritshme për të shqyrtuar vezët për shenja të plasaritjeve dhe defekteve të brendshme.
Prodhuesit e vezëve në përgjithësi përdorin rripa transportues të automatizuar dhe sensorë mekanikë për të kontrolluar një numër të madh të vezëve shpejt dhe me efikasitet. Megjithatë, një person gjithashtu mund të ndezë llambat në shtëpi duke mbajtur pranë tyre një vezë duke e kontrolluar me anë të dritës, njëjtë si me ndonjë pishtar qiri ose llambë të fuqishme, në një dhomë të errët.
Ashtu si me testin e notimit, drita kontrollon vetëm freskinë e vezës. Nuk do të konfirmojë nëse veza është ende e sigurt për t'u ngrënë.
Kur e mbajnë vezën deri në dritë, një person duhet të jetë në gjendje të shohë xhepin e ajrit brenda saj. Xhepi i ajrit është një qeskë ose flluskë e vogël që zakonisht gjendet në fundin e madh të vezës.
Veza është ende e freskët në qoftë se xhepi i ajrit është më i vogël se një e teta e 2 centimetra i thellë. Sa më i madh është xhepi i ajrit, aq më e vjetër është veza.
Sa kohë vezët qëndrojnë të freskëta?
Sipas ekspertëve, vezët në frigorifer mbeten të freskëta për 3 deri në 5 javë pas datës së paketimit në kutinë e kartonit. Sidoqoftë, vendosja e datës së paketimit është e nevojshme vetëm për vezët e klasifikuara nga autoriteti i kontrollit të ushqimit.
Duhet të mbani vezë në frigorifer?
Ekspertët rekomandojnë që vezët të futen në frigorifer sa më shpejt të jetë e mundur për të ruajtur freski dhe për të zvogëluar rrezikun e Salmonelës.
Ekspertët gjithashtu paralajmëron se njerëzit nuk duhet të lënë vezët e frigoriferit jashtë në temperaturë dhome për më shumë se 2 orë. Vezët e ftohta mund të "djersiten" kur ngrohen, gjë që mund të rrisë rrezikun e rritjes së niveleve bakteriale.
Rreziqet shëndetësore nga ngrënja e vezëve të prishura
Rreziku kryesor është infeksioni nga Salmonela, që është një formë e helmimit me ushqim. Salmonela është një lloj i baktereve që mund të rriten si jashtë lëvozhgës dhe brenda saj, tek e verdha e vezes dhe e bardha.
Simptomat e infeksionit nga Salmonela mund të përfshijnë:
- diarre
- dhimbje barku
- ethe
- të vjella
Sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve simptomat zakonisht zhvillohen 6-48 orë pas ngrënies së vezës së kontaminuar dhe zgjasin për rreth 4-7 ditë.
Shumica e njerëzve e marrin veten nga infeksioni Salmonela pa antibiotikë. Megjithatë, njerëzit me simptoma të rënda mund të kërkojnë hospitalizim.
Infeksioni i Salmonelës është shpesh më i rëndë dhe i rrezikshëm në disa grupe njerëzish, duke përfshirë:
- të rriturit mbi moshën 65 vjeçare
- fëmijët më të vegjël se 5 vjeç
- njerëzit me sistem imunitar të dobësuar, të tilla si ato që kanë pasur një transplant organi ose që jetojnë me HIV
Jo të gjithë ata që hanë një vezë të prishur do të preken nga infeksioni Salmonella.
Hapat që një person mund të marrë për të zvogëluar rrezikun nga Salmonela përfshijnë:
- Larja e duarve dhe të gjitha sendeve që vijnë në kontakt me vezët e papërpunuara
- Mbajtja e vezëve në frigorifer
- Hedhja e vezëve në plehëra pas datës së skadimit
- Gatimi i vezëve tërësisht në mënyrë që të dyja pjesët, e zeza dhe e bardha të jenë të qëndrueshme.