 |
| Nga Riçard Matson |
Sa e rëndësishme është të konsiderohet profili gjenetik i një partneri romantik përpara se të martohesh?
Është logjike të mendosh se faktorët gjenetikë mund të jenë në themel të shumë tipareve që përdoren tashmë nga faqet online të lidhjeve - si personaliteti dhe ndjeshmëria - të cilat supozohen nga shumë se mund të nxisin kiminë fillestare dhe potencialin afatgjatë në çifte të veçanta. Pra, nuk është për t'u habitur që tani ekzistojnë faqet e internetit që kombinojnë testet gjenetike me lidhjet e mundshme.Por a përputhen partnerët në bazë të gjeneve specifikë, a ka kjo ndonjë bazë shkencore? Studimet kanë treguar se binjakët gjenetikisht identikë, të rritur veç e veç, e vlerësuan cilësinë e përgjithshme të martesave të tyre në mënyrë të ngjashme, duke sugjeruar një kontribut të qëndrueshëm gjenetik në jetën martesore. Sidoqoftë, gjenet specifike që janë relevante për martesën dhe pse, mbeten një mister.
Si i tillë, parashikimi i përputhshmërisë martesore në bazë të kombinimeve specifike të profileve gjenetike mbështetet në një bazë të brishtë shkencore. Aktualisht, studiuesit po fillojnë të identifikojnë gjenet që mund të shoqërohen me lumturinë martesore, dhe përmes përmes cilave proceseve.
Pse të studiojmë efektet e gjeneve në martesë?
Si shkencëtar dhe psikolog klinik, kam një interes të veçantë për identifikimin e faktorëve që kontribuojnë në një martesë të lumtur, siç është mënyra se si çiftet menaxhojnë konfliktin. Sidoqoftë, interesi im për të eksploruar determinuesit gjenetik u zhvillua kohët e fundit.
Gjenet janë segmente të ADN-së që kodojnë një trajtë të veçantë. Një gjen mund të marrë forma të ndryshme të quajtura alele dhe kombinimi i dy aleleve të trashëguara nga të dy prindërit paraqesin genotipin e një personi. Diferencat në gjenotip korrespondojnë me ndryshimet e vëzhgueshme brenda asaj trajte në të gjithë individët.
Megjithëse gjenet janë bazë dallimeve individuale në një gamë të gjerë të karakteristikave që besohet të jenë relevante për martesën, interesohem veçanërisht në receptorin oksitocin (OXTR). Oksitocina, nganjëherë i referohen si hormoni i "dashurisë", duket se luan një rol të rëndësishëm në lidhjen emocionale. Për shembull, oksitocina vërshon tek një nënë të re në lindjen e një fëmije dhe arrin kulmin gjatë seksit. Prandaj, unë arsyetoja se gjeni që rregullon oksitocinën, OXTR, mund të jetë i mirë për ta studiuar në kontekstin e martesës, siç është shpesh i implikuar në mënyrën se si bëhemi të lidhur me njerëzit e tjerë. Për më tepër, OXTR është e shoqëruar me një sërë fenomenesh të lidhura me sjelljen shoqërore njerëzore, përfshirë besimin dhe jetën shoqërore.
Me interes më të madh për mua është se gjeni OXTR ka qenë i lidhur me përgjigjet fiziologjike ndaj mbështetjes sociale dhe tipareve që besohet të jenë kritike për të mbështetur proceset, si për shembull ndjeshmëria. Duke marrë parasysh gjetjet se cilësia e mbështetjes sociale është një përcaktues kryesor i cilësisë së përgjithshme martesore, provat nënkuptojnë se ndryshimet në gjenin OXTR mund të lidhen me cilësinë e mëvonshme martesore, duke ndikuar në mënyrën se si partnerët mbështesin njëra-tjetrën. Për të provuar këtë hipotezë, unë tërhoqa së bashku një ekip multidisiplinar shkencëtarësh duke përfshirë psikologët me ekspertizë shtesë në kërkimin martesor, një gjenetist dhe një neuroendokrinolog të specializuar në oksitocin.
Së bashku ekipi ynë rekrutoi 79 çifte të martuar për të marrë pjesë në studimin tonë. Pastaj i kërkuam secilit partner të identifikonte një problem të rëndësishëm personal - jo të lidhur me martesën - për të diskutuar me bashkëshortin e tyre për 10 minuta.
Këto diskutime u regjistruan dhe më vonë u kodifikuan sipas mënyrës se si secili partner kërkoi dhe ofroi mbështetje "pozitive" duke shënuar elemente si zgjidhja e problemeve dhe dëgjimi aktiv. Çiftet iu përgjigjën veçmas disa pyetësorëve duke përfshirë një masë të cilësisë së perceptuar të mbështetjes që ata morën gjatë ndërveprimit. Çdo person gjithashtu ofroi mostrat e pështymës, të cilat ekipi ynë i analizoi për të përcaktuar se cilat dy allele të gjenit OXTR mbante secili person.
Variacioni gjenetik dhe cilësia martesore
Bazuar në dëshmitë e mëparshme, ne e përqendruam vëmendjen tonë në dy vende specifike në gjenin OXTR: rs1042778 dhe rs4686302. Siç pritej, përkrahja sociale e cilësisë më të lartë ishte e lidhur me cilësinë martesore. Gjithashtu, variacionet gjenetike në secilin vend të OXTR për të dy burrat dhe gratë ishin të lidhura me mënyrën sesi partnerët silleshin gjatë diskutimeve mbështetëse.
Sidoqoftë, individët nuk u dukën më pak, apo më shumë të kënaqur me mbështetjen që morën, në bazë të ndryshimeve në aftësitë pozitive që partnerët e tyre përdorën gjatë ndërveprimit.
Përkundrazi, kemi gjetur se burrat me dy kopje të alelit T në një vend të veçantë në OXTR (rs1042778) kuptuan se partnerët e tyre ofruan mbështetje me cilësi të ulët. Kjo ndodhi, pavarësisht nëse aftësitë mbështetëse të partnerit të tij ishin të forta apo të dobëta.
Për ne kjo nënkuptonte se burrat me gjenotip TT kishin më shumë vështirësi në interpretimin e sjelljes së gruas së tyre, si mbështetje. Kjo është në përputhje me gjetjet e tjera që implikojnë këtë gjenotip të njëjtë në deficitet konjitive-shoqërore, si dhe autizmin.
Në mënyrë të dukshme, burri dhe gruaja në çifte raportuan gjithashtu se ishin më pak të kënaqur me martesën e tyre në përgjithësi, krahasuar me ato me kombinime të ndryshme të aleleve. Kjo sugjeron që çiftet në të cilat burri mbart dy kopje të alelit T ishin pjesërisht më keq, sepse këta burra kishin vështirësi për të perceptuar sjelljen e gruas së tyre si mbështetje - një nocion që përfundimisht e mbështeti analiza jonë statistikore.
Implikimet praktike
A kemi evidencat e nevojshme për të filluar shqyrtimin e burrave të mundshëm për kombinime specifike të gjeneve që duken të dëmshme për martesën?
Unë nuk do të rekomandojë ta bëjë këtë për disa arsye. Më e rëndësishmja është se gjenet mund të ndikojnë në një gamë të gjerë karakteristikash, të cilat mund të jenë të dëmshme për një martesë në disa aspekte, por të dobishme në spekte të tjera. Megjithëse kemi gjetur se duke pasur dy kopje të allelit T, duket të jetë një përgjegjësi në kontekstin e mbështetjes sociale, analizat eksploruese zbuluan se ky kombinim duket të jepte gjithashtu një ndikim pozitiv në martesë. Mekanizmi i saktë mbetet i paqartë, por ne spekulojmë se të qenit më pak të ndjeshëm ndaj nuancës sociale mund të jetë mbrojtëse në fusha të tjera të martesës, për shembull, duke injoruar shkëmbimet armiqësore gjatë mosmarrëveshjeve.
Duke supozuar që një gjen i vetëm mund të bëjë ose të thyejë një martesë, kjo nënvlerëson në vetvete kompleksitetin e gjenetikës dhe martesës. Është e mundur që disa gjene mund të jenë pak a shumë të dëmshme në varësi të pjesës tjetër të profilit gjenetik të një partneri. Sidoqoftë, aktualisht nuk ka të dhëna të publikuara për të ndaluar ndonjë lloj të ndeshjes së propozuar. Pra, përjashtimi i burrave të ardhshëm në bazë të variacioneve brenda ose në mes të gjeneve nuk ka shumë kuptim.
Megjithatë, ka ende implikime praktike për gjetjet tona aktuale. Hulumtuesit kanë treguar se mbështetja sociale nga partnerët mund të bllokojë efektet dëmtuese të stresit në shëndetin mendor dhe fizik. Për aq sa genotipet e veçanta pengojnë aftësinë e një individi për t'u ndier i mbështetur, dhe ky person mund të jetë më i prekshëm ndaj efekteve të stresit. Kështu, burrat me gjenotipin TT në OXTR mund të janë në rrezik për probleme të lidhura me stresin. Përveç kësaj, hulumtimi i ardhshëm mund të nxjerrë në pah se si të përshtatet ofrimi i mbështetjes sociale në mënyra që mund të përfitojnë këta individë.
Ka gjithashtu disa vende të tjera potencialisht relevante në OXTR, si dhe gjene të tjerë që mund të jenë relevantë për marrëdhëniet. Studimi ynë ofron një model afrues në studimin e gjenetikës martesore.