 |
Njerëzit që mbivlerësojnë të kuptuarit e tyre mbi çështjet politike, kanë më shumë gjasa të besojnë teoritë e konspiracionit, sipas hulumtimeve të reja të botuara së fundi në Fletoren Evropiane për Psikologjinë Sociale.
"Teoritë e konspiracionit rreth aktorëve qeveritarë dhe institucioneve janë të përhapura në gjithë spektrin ideologjik politik", - vuri në dukje autori i studimit Joseph A. Vitriol, hulumtues bashkëpunëtor në Universitetin Lehigh. "Këto besime i atribuohen ndikimeve të jashtëm, aktorëve të fshehur ose grupeve të caktuara që perceptohen si shkaku kryesor i një ngjarje, veprimi ose rezultati të rëndësishëm botëror"."Për shkak se besimet e konspiracionit shpesh ruajnë supozime të pabazuara ose shërbejnë si bazë për shkarkimin e informacionit që sfidon pikëpamjen e botës së dikujt, ndaj shpesh janë të vështira për t'u korrigjuar (siç është e vërtetë për shumë keqperceptime politike) dhe kështu mund të minojnë aftësinë që qytetarët të angazhohen në mënyrë efektive dhe etike në procesin politik."
"Në të vërtetë, këto besime nuk janë të kufizuara vetëm për të çarmatosurit politikisht ose të painformuarit. Teoritë e konspiracionit zakonisht miratohen dhe shpërndahen nga aktorët në nivelet më të larta të pushtetit politik dhe, si rezultat, janë pasuese për politikën publike," tha Vitriol.
"Me pak fjalë, besimet rreth konspiracioneve janë ndikime të rëndësishme në gjykimin dhe sjelljen politike të qytetarëve. Kjo mund të dëmtojë aftësinë e zyrtarëve të zgjedhur për të adresuar problemet në shoqëri me politikat dhe qeverisjen publike të bazuar në prova. Duke hetuar mbështetjen psikologjike të besimeve të konspiracionit, jemi më të aftë të kuptojmë se si këto besime formohen dhe përhapen. Ne jemi gjithashtu më të aftë të identifikojmë strategjitë për informimin ose edukimin e publikut dhe luftimin e ndikimit të informacionit të rremë dhe të fabrikuar mbi psikologjinë dhe sjelljen politike".
"Për më tepër, është e mundur që mbibesimi në kuptimin e fenomeneve politike të pengojë shkëmbimin e ideve kuptimplota përgjatë kufijve ideologjikë / partizane, dhe çon në rritjen e qëndrimeve ekstreme dhe polarizimit, duke zvogëluar gjasat që njerëzit të hasin në informata që sfidojnë supozimet dhe besimet e tyre ekzistuese".
"Kështu, ne jemi optimistë të kujdesshëm kur theksojmë se kufizimet e njohurive ekzistuese të njerëzve do jenë efektive në rritjen e pranueshmërisë së informacioneve kundërstituese të besueshme dhe të vlefshme, dhe për rrjedhojë të përmirësojmë kuptueshmërinë e njerëzve për botën politike dhe aftësinë për të menduar dhe vepruar në përputhje me ligjet, vlerat, besimet e tyre dhe informacionet ose dëshmitë më të mira në dispozicion."
Studimi i 394 individëve amerikan u krye para dhe pas zgjedhjeve presidenciale të vitit 2016. Pjesëmarrësit u udhëzuan të vlerësonin se sa mirë i kuptonin gjashtë pikat politike. Pastaj u kërkuan pjesëmarrësve të jepnin një shpjegim të hollësishëm se sa kuptonin për mënyrën se si funksiononin politikat.
"Ne gjejmë se besimi i fryrë në kuptimin e politikës dhe politikës publike, shoqërohet me prirjen për të besuar në komplotet politike," tha Vitriol për PsyPost. "Pra, njerëzit që e mbivlerësojnë veten në atë se sa mirë i kuptojnë fenomenet politike, kanë më shumë gjasa të besojnë se aktorët e fshehtë ose grupet klandestine po komplotojnë në aktivitete të gjera për të ndikuar në veprimet, ngjarjet dhe rezultatet e rëndësishme të vendit apo botës".
"Në përgjithësi, njerëzit kanë tendencën të mbivlerësojnë nivelin e kuptimit të tyre për veprimet shkakësore të botës rreth tyre. Kuptimi i politikës nuk bën përjashtim. Qëndrimi i hapur, përulësia dhe ekspozimi ndaj shumë perspektivave dhe burimeve të informacionit është i nevojshëm për të qenë një qytetar i informuar dhe etik. "
Ata që mbivlerësuan njohuritë e tyre kishin më shumë gjasa të besonin komplote të tilla si për shembull, qeveria amerikane e krijuar qëllimisht SIDA-n ose se vdekja e Princeshës Diana nuk ishte një aksident, por një vrasje.
Studiuesit gjetën se kjo ishte veçanërisht e vërtetë pas zgjedhjeve për individët që mbështetën kandidaten që humbi, Hillary Clinton. Me fjalë të tjera, përkrahësit e Klintonit, të cilët ishin me etbesim të lartë për njohuritë e tyre politike,ishgin më shumë të prirur të mbështesin besimet e konspiracionit, pasi Hillary u mposht.
"Një surprizë është se raporti mes këtij besimi të fryrë për të kuptuar politikën dhe besimet tek konspiracionet, u rrit pas zgjedhjeve presidenciale të SHBA-së në 2016 midis njerëzve që mbështetën kandidatin e humbur", shpjegoi Vitriol. "Gjetjet tona janë në përputhje me disa linja të hulumtimit që tregojnë se humbjet në fushën politike nxisin mendimin e komplotit".
"Për shembull, studimet ekzistuese sugjerojnë se ndjenja politike e privuar nga politika dhe humbja e pushtetit të një partie politike janë të dyja të lidhura me rritjen e mendimit dhe besimit të konspiracionit. Kur njerëzit ndihen të kërcënuar ose sikur të mos kenë kontroll mbi ngjarjet e rëndësishme, teoritë e konspiracionit bëhen më tërheqëse. Gjetjet tona sugjerojnë se kjo është veçanërisht e vërtetë për njerëzit që janë tepër vetbesues në kuptimin e tyre të politikës. Megjithatë, këto gjetje duhej të përsëriseshin në një kontekst zgjedhor pëotësues".
"Më tej, në atë masë që besimi i fryrë në kuptimin shkakor të dikujt që lidhet me rritjen e miratimit të teorive të konspiracionit, është e mundur që ekspozimi i këtij iluzioni i të kuptuarit të domenit politik, mund të jetë një mjet efektiv për reduktimin e të menduarit konspirativ dhe madje edhe keqperceptimet politike", tha Vitriol . "Megjithatë, mbetet për t'u testuar."
"Studimet e mëparshme kanë treguar se individët me njohuri më të sakta të politikës, kanë më pak gjasa të mbështesin besimet e konspiracionit. Për më tepër, disa studime tregojnë se besimi superior dhe besimi i tepërt mund të çojnë në ekstremizëm politik, që mund të rrisë miratimin e teorive të konspiracionit."
Vitriol tha se hulumtimi ofron disa të dhëna se si të zvogëlohet mendimi konspirativ.
"Këto studime të mëparshme së bashku sugjerojnë se një mirëkuptim i kalibruar i njohurive të dikujt në fushën politike, mund të bllokojë pranimin e besimeve të konspiracionit," shpjegoi ai. "Besimet e konspiracionit shpesh përfshijnë llogari ekstreme, të ngurta dhe madje bizare për ngjarjet politike. Gjetjet tona mund të sugjerojnë që njerëzit që duke ia treguar njerëzve kufizimet e tyre të kuptimit, kjo mund të çojë në mendime dhe besime më të informuara, bazuar në dëshmi."
"Gjëja më e mirë është që njerëzit mund ta bëjnë këtë vetë, duke kërkuar në mënyrë proaktive dhe duke u ekspozuar ndaj informacionit dhe perspektivave që sfidon besimet e tyre, që të fitojmë një kuptim më objektiv dhe më të besueshëm të botës". /Oculus News