"Sytë janë pasqyra e shpirtit", thotë një shprehje e famshme. Sidoqoftë, sytë janë shumë më shumë. Pikë së pari, sytë na mundësojnë të shohim, të dallojmë format në vetëm një fraksion sekonde; na ndihmojnë të dallojmë miqtë dhe të dashurit tonë. Në vijim po paraqesim 25 fakte që ndoshta nuk i dinit rreth syve.
1. Ngjyra e syve mund të ndryshojë
As pigmentet e ngjyrës blu dhe as pigmentet e ngjyrës kafe nuk janë prezente në irisin e njeriut. Kështu që ngjyra e syve është diçka si qielli, e cila varet nga kushtet klimaterike, kjo është e vërtetë kryesisht për sytë me ngjyrë.
2. Nëse sytë tuaj kanë ngjyrë blu, atëherë ju keni prejardhje të njëjtë me çdo njeri mbi tokë që ka sy ngjyrë blu
Personi i parë që kishte sy blu nisi të jetojë për herë të parë rreth 6000-10 000 vjetë më parë. Dhe qysh atëherë, të gjithë nisën të kenë sy të kafët.
3. Çdo sy përmban rreth 107 milion qeliza dhe të gjitha janë të ndjeshme ndaj dritës
7 milionë "cones" na ndihmojnë të shohim ngjyrat dhe detajet, ndërsa 100 milion "rods" ndihmojnë për të dalluar të bardhën nga e zeza
Pra, më pak se një e dhjeta e receptorëve vizual mund të shquajnë ngjyrat.
4. Shikimi 20/20 = me shikim normal
Ky numër ka nivel të konsiderueshëm probabilitet arbitrariteti, por doktorët e syve përcaktojnë që njerëzit duhet të jenë të aftë të lexojnë një tabelë në kushte normale drike nga një distancë prej 1.1 metrash.
5. Nëse vendosim syze që e kthen imazhin kokëposhtë, truri ynë e ndreq imazhin
Edhe nëse dikush mund të shihte imazhe kokëposhtë, truri i tij do të adaptohej dhe të të fillonte të shihte imazhe sikur të ishin normal. Janë bërë disa eksperimente që e vërtetojnë këtë.
6. Sytë kapsiten mesatarisht 17 herë në një minutë, 14 280 herë në ditë dhe 5.2 milion herë në një vit
Sytë kapsiten më shpesh kur flasim se kur lexojmë.
7. Kur të plakemi do të kemi nevojë për syze me qëllim që të lexojmë
Rreth 99% të popullsisë botërore fillon t'ja ndjejë nevojën syzeve të leximit rreth moshave 43 - 50 vjeç. Kjo ndodh për shak se thjerrat e syve me kalimin e moshës e humbin aftësinë për t'u fokusuar.
8. Thierrat e syve janë më të shpejta se çdo kamerë
Prapa bebeve të syve gjenden thierrat, të cilat fokusohen në objektet që shohim. Shihni për një moment në një dhomë dhe mendoni për distancat e ndryshme që shihni. Sa herë që e bëni këtë, thierrat e syve fokusohen në çast dhe ne nuk jeni aspak të ndërgjegjshëm për këtë fakt. Pra, krahasoheni këtë me lentet e një kamere, së cilës i duhen disa sekonda për t'u fokusuar.
9. Kapsitja e syve është një funksion tepër i rëndësishëm për sytë
Kapsitja e syve na ndihmon të pastrojmë sipërfaqen e syve përmes loitëve. Lotët ndihmojnë në njomjen dhe lubrifikimin e syve, dhe gjithashtu kanë veti shumë të rëndësishme antibakteriale.
10. Të gjithëve u nis katarakti ndërsa u kalon mosha
Për kataraktin mund të mendojmë në të njëjtën mënyrë siç mendojmë për flokët e thinjura, është diçka normale, natyrale me kalimin e moshës. Njerëzit bëhen me katarakt mesatarisht rreth të shtatëdhjetave.
11. Diabetikët dallohen zakonisht gjatë një vizite tek okulisti
Ata që vuajnë nga diabeti i tipit 2, zakonisht nuk janë në dijeni që kanë diabet. Ky lloj diabeti pikaset gjatë analizave tek okulisti.
12. Ne shohim me tru, jo me sy
Kjo mund të duket e çuditshme, por shpesh, shikimi i dobët nuk ka të bëjë me sytë. Shikimi i dobët shpeszh lidhet me një çrregullim të korteksit pamorë në tru.
13. Heterokromia
Kjo situatë ndodh kur një peson lind me sy me ngjyra të ndryshme.
14. Muskujt e syve
Muskujt e syve janë më aktivt nga të gjithë muskujt e trupit.
15. Sytë e peshkaqenit
Korneat e peshkaqenëve janë shumë të ngjashme me ato të njeriut. Për shkak të kësaj ngjarshmërie, janë përdorur si zëvendësues për sytë e njeriut gjatë operacioneve në sy.
16. Mundësitë e kurimit
Rreth 80% e problemeve të syve janë të kurueshme dhe mund të shmangen. Shkenca e përkujdesjes së syve ka arritur nivele të kënaqeshme, përfshirë këtu edhe mënyrën e të ushqyerit.
1. Ngjyra e syve mund të ndryshojë
As pigmentet e ngjyrës blu dhe as pigmentet e ngjyrës kafe nuk janë prezente në irisin e njeriut. Kështu që ngjyra e syve është diçka si qielli, e cila varet nga kushtet klimaterike, kjo është e vërtetë kryesisht për sytë me ngjyrë.
2. Nëse sytë tuaj kanë ngjyrë blu, atëherë ju keni prejardhje të njëjtë me çdo njeri mbi tokë që ka sy ngjyrë blu
Personi i parë që kishte sy blu nisi të jetojë për herë të parë rreth 6000-10 000 vjetë më parë. Dhe qysh atëherë, të gjithë nisën të kenë sy të kafët.
3. Çdo sy përmban rreth 107 milion qeliza dhe të gjitha janë të ndjeshme ndaj dritës
7 milionë "cones" na ndihmojnë të shohim ngjyrat dhe detajet, ndërsa 100 milion "rods" ndihmojnë për të dalluar të bardhën nga e zeza
Pra, më pak se një e dhjeta e receptorëve vizual mund të shquajnë ngjyrat.
4. Shikimi 20/20 = me shikim normal
Ky numër ka nivel të konsiderueshëm probabilitet arbitrariteti, por doktorët e syve përcaktojnë që njerëzit duhet të jenë të aftë të lexojnë një tabelë në kushte normale drike nga një distancë prej 1.1 metrash.
5. Nëse vendosim syze që e kthen imazhin kokëposhtë, truri ynë e ndreq imazhin
Edhe nëse dikush mund të shihte imazhe kokëposhtë, truri i tij do të adaptohej dhe të të fillonte të shihte imazhe sikur të ishin normal. Janë bërë disa eksperimente që e vërtetojnë këtë.
6. Sytë kapsiten mesatarisht 17 herë në një minutë, 14 280 herë në ditë dhe 5.2 milion herë në një vit
Sytë kapsiten më shpesh kur flasim se kur lexojmë.
7. Kur të plakemi do të kemi nevojë për syze me qëllim që të lexojmë
Rreth 99% të popullsisë botërore fillon t'ja ndjejë nevojën syzeve të leximit rreth moshave 43 - 50 vjeç. Kjo ndodh për shak se thjerrat e syve me kalimin e moshës e humbin aftësinë për t'u fokusuar.
8. Thierrat e syve janë më të shpejta se çdo kamerë
Prapa bebeve të syve gjenden thierrat, të cilat fokusohen në objektet që shohim. Shihni për një moment në një dhomë dhe mendoni për distancat e ndryshme që shihni. Sa herë që e bëni këtë, thierrat e syve fokusohen në çast dhe ne nuk jeni aspak të ndërgjegjshëm për këtë fakt. Pra, krahasoheni këtë me lentet e një kamere, së cilës i duhen disa sekonda për t'u fokusuar.
9. Kapsitja e syve është një funksion tepër i rëndësishëm për sytë
Kapsitja e syve na ndihmon të pastrojmë sipërfaqen e syve përmes loitëve. Lotët ndihmojnë në njomjen dhe lubrifikimin e syve, dhe gjithashtu kanë veti shumë të rëndësishme antibakteriale.
10. Të gjithëve u nis katarakti ndërsa u kalon mosha
Për kataraktin mund të mendojmë në të njëjtën mënyrë siç mendojmë për flokët e thinjura, është diçka normale, natyrale me kalimin e moshës. Njerëzit bëhen me katarakt mesatarisht rreth të shtatëdhjetave.
11. Diabetikët dallohen zakonisht gjatë një vizite tek okulisti
Ata që vuajnë nga diabeti i tipit 2, zakonisht nuk janë në dijeni që kanë diabet. Ky lloj diabeti pikaset gjatë analizave tek okulisti.
12. Ne shohim me tru, jo me sy
Kjo mund të duket e çuditshme, por shpesh, shikimi i dobët nuk ka të bëjë me sytë. Shikimi i dobët shpeszh lidhet me një çrregullim të korteksit pamorë në tru.
13. Heterokromia
Kjo situatë ndodh kur një peson lind me sy me ngjyra të ndryshme.
14. Muskujt e syve
Muskujt e syve janë më aktivt nga të gjithë muskujt e trupit.
15. Sytë e peshkaqenit
Korneat e peshkaqenëve janë shumë të ngjashme me ato të njeriut. Për shkak të kësaj ngjarshmërie, janë përdorur si zëvendësues për sytë e njeriut gjatë operacioneve në sy.
16. Mundësitë e kurimit
Rreth 80% e problemeve të syve janë të kurueshme dhe mund të shmangen. Shkenca e përkujdesjes së syve ka arritur nivele të kënaqeshme, përfshirë këtu edhe mënyrën e të ushqyerit.