Gjurmë Ilire në Pamir - Valle, veshje, tradita të ngjashme me shqipëtarët

 “Atlantida’ te reja pellazgo ilire po dalin mbi siperfaqe. Nje filozof kish thene: "Nese kujtesa shtypet me force nga jashte, rikthimi i kesaj kujtese nodh kurdoherë, vetëm se me rrembyeshem". Mbase e njejta gje po ndodh edhe me shqiptaret; qyteterimi i mahnitshem i tyre poellazgo-ilir, i cili ose u pervetesua nga te tjeret ose u tjetersua dhe u fsheh ne menyre qe shqiptaret te mos kishin mundesine te merreshin me historine e tyre.


Por, e kaluara pellazgo-ilire po rikthehet ne kete mijevjecar me një hov të furishëm. Zbulohen burushet ose hundezaket ne Hunze te Pakistanit (pasardhes te komandanteve ilir te Lekes se Madh). Zbulohen kalashet ne Nuristan midis Afganistanit dhe Pakistanit, edhe keta pasardhes te ushtarëve te Lekës, madje epirotas ose thene me shqip, came te vertete. Per t’ua hequr skepsat, mjafton qe te shihni nje valle te tyre qe quhet vallja ‘Tsiam’. Kjo valle nga kalashet behet ne perkujtim te nje atedheu te lashte te lene me mijera kilometra larg dhe te nje rikthimi te mundshem ne kete atdhe. Atëdheu i ëndërruar i kalasheve eshte pikerisht ‘Tsiami’ pra lumi Tiam i Camerise, prej se cilit sic thote edhe Çabej doli eponimi Çam ose Çamëri.



Ekspedita e Lekes ne Azine qendrore ka lene edhe gjurme te tjera. Nje gjurme e tille me siguri eshte edhe Pamiri. Pamiri eshte nje krahine e gjere malore dhe rrafshnalte ne Taxhjikistan ne veri te Afganistanit dhe Pakistanit.

Makrotoponimi ‘Pamir’ del sheshazi se eshte me rrenje ilire. Pra, kur formacionet e lodhura ushtarake te Lekes se Madh po ngjiteshin malesive te Baktrianes dhe Sogdianes kishin pare me ne fund nje lugine te gjere. Nje pamje te mire. pra, fjala ‘Pamir’ eshte shqipe: pa mire = pame mire, ose "shoh mire.

Nje kerkim i shpejte ne internet nxjerr te dhena edhe me marrafrymëse. Ne webin zyrtar te pamirianeve, pranohet se ushtaraket e Lekes se Madh e kane sunduar kete rajon. Pra, ketu vjen ne fjale mundesia se grupe te caktuara etnike te Pamirit mund te kene prejardhjen prej ushtarve te Lekes. Per me teper shih: http://pamirs.org/history.htm

Madje edhe pejsazhi malor i Pamirit është krejtësisht i ngjashëm me pejsazhin e Shqipërisë, ku malet dhe luginat e gjelbëruara, ndërthuren bukur mes tyre. Kjo do të thotë se ilirët u vendosën në Pamir për shkak se pritshmëritë për një jetesë të ngjashme si më parë ishin krejtësisht të mëdha.

Pejsazh nga malet Pamir

Shihet qartazi, se pamirianet (e kam fjalen per keta pamirianet ilire, nese i permbahemi ketij supozimi dhe jo pamirianet e tjere per shkak se Pamiri ngerthen shume etnitete te ndryshme) jane race e bardhe. Madje, edhe veglat e tyre muzikore sikur perngjasojne me ato te shqiptareve. Ne dyert e shtepive skalitkan dy brire te perdredhur cjapi, simbol me te cilin identifikohej Leka i Madh. Vezhgojeni me vemendje kete video dhe do te keni mundesinë te degjoni tingullin e nje vegle muzikore te ngjashme me çiftelinë:


Nje gazetar shkencor i huaj kish bere nje studim marramendes ku shpaloste fakte interesante. Ne Kinen Perendimore ku eshte provinca e Ksijangut ku jeton populli ujgur (kjo krahine kerkon vetevendosje deri ne shkeputje prej Kines) eshte gjetur nje mumje qe daton prej disa mijevjecaresh. Kjo mumie e hedh perfundimisht si te pasakte se Kina perendimore eshte populluar prej te verdheve mongole. Kjo mumie eshte e races se bardhe. Kjo tregon se raca e bardhe ka populluar kete pjese te Kines prej motesh qe smbahen mend.

Aristidhi Kola flet se dardanet kane qene kolonizatoret me te fuqishem ilir. Gjurme te tyre hasen edhe sot ne Tibet. Madje, ne rrjedhen e lumit Hind eshte nje vend qe quhet Dardanistan, ku jeton nje popull i bardhe xehetar, ngjashem sic kane qene dardanet e lashte, xehteraet me te njohur te lashtesise.

Mate Aref thote se shumica e popujve ne Azine qendrore dhe pjese te Kines kane qene te emerurar prej pellazgeve te cilet i kane pushtuar keto vende.

per shembull: ne Kinen perendimore eshte nje popull qe e quan veten ujgur. Nga shqipja: ‘uje + gur’ cka i pershtatet konfiguracionit gjeografik te Ksinjangut.


Nje popullsi nepaleze sot e kesaj dite e quajne veten ‘gurka’ pa pasur kurrfare kuptimi ne gjuhen e tyre. Une mendoj se ‘gurka’ rrjedh nga fjala shqipe ‘gur’ pra popull qe jeton ne gur, sepse edhe Leka i Madh sic thote Arriani arriti ne nje vend te quajtur Gur.

Emri i vargmaleve Himalaje eshte thjeshte pellago shqiptar i perberre nga fjalet: ‘Maje malesh’, pra malet te njepasnjeshme te thepisura.

Ne Pakistanin veriperendimor jane nje sere vargmalesh qe quhen Hindokush. Cabej thote se pyetesori ‘Kush’ eshte ekskluzivisht i gjuhes shqipe. Pra, ekspedita e lekes se Madh ne kerkim te gjetjes se Lindjes, kur kishin hipur ne ato male kane shtruar pyetjen: ‘ku eshte lindja, pra hindokush.

Ceshtja e mreterive pellazge ne Azi te cilat jetuan per tre shekuj mbas vdekjes se Lekes eshte shume interesante. Dosido, ato mu per shkak se kane qene te vecuara jane ruajtur prej pushtimeve te njepasnjeshme. Pikerisht, keto mbreteri te panjohura iliro – pellazge duhen te jene baza e kerkimeve shkencore te cilat do ta pasurojne dhe tregojne madheshtine e qyteterimit pellazg.

Shume dashamir te gjuhes e historise shqiptare shpeshhere kane bere nje gabim, sepse nuk kane pasur informacion sa e si duhet. Kur kane pare gjurme pellazge ne Azine qendrore, ata kane menduar se pellazgo iliret vine nga Azia qendrore (shih per kete te Shqiperia c’ka qene e Sami Frasherit ku thote se pellazget erdhen nga mes’i Azise’).
 Zbulimi i Hunzes dhe gjuhes burush, lugines Kalash, pashtuneve dhe Pamirit tregon qartesisht se pellazget nuk jane nje popull indoeuropian, por ata jane nje popull qe djepin e vet te lindjes e ka ne Ballkan, gjegjesisht ne Shqiperi. Prej kesaj strehe te pathyeshme, pellazgo iliret kane pushtuar boten, pra ata i jane drejtuar Azise per ta perhapur qyteterimin e tyre. Ne Kinen jugperendimore eshte nje krahine e madhe e quajtur Junan (Yunnan) qe sipas nje profesori te huaj rrjedh prej fisit te joneve. Jonet ishin nje nga fiset pellazge qe me vone u greqizuan (por vete emri ‘jone’ tregon se ata jane race e perbashket me pellazget).
Nga provat e sjellura me lart, sidomos nga fotografite, vertetohet plotesisht se emri Pamir/Pomir ka nje analogji te perkite me shqipen:

Pamir= Pamje + Mirë ~~~~~Pamje e mirë; shoh mirë

(Kjo sepse teksa ushtaret iliromaqedonas te Lekes se Madh po capiteshin maleve te rrepta te Sogdianes (Veriu i Afganistanit te sotshem) ishin sterlodhur se tepermi nga ato vargmale thuajse pa mbarim. Kur eshte shfaqur pllaja-lugina e asaj qe sot quhet Pamir, ushtaret e Lekes duhet te jene gezuar padyshim teksa e kane kundruar nga majat e Hindokushit pllajen e asaj qe quhet Pamir. Prandaj, ata duhet te kene thene: sa pamje e mire

Ne videon qe solla, une pata bere komente me postuesin e asaj videoje. Ai ishte nje i ri nga Pamiri (mosha e tij ishte diku 19-20 vjec) dhe studionte me burs diku ne Pekin ne mos u gabofsha. Ai tha se ne pamirianet jemi krenar per stergjyshin tone Leken e Madh. Une pyesja per shume gjera, dhe nder te tjerash e pyeta edhe si e quanin ata Pamirin. Ai me tha se pamirianet e quajne Pamirin me emrin POMIR.

Edhe ky makrotoponimi i dyte ka perqasje dhe etimologji ne gjuhen shqipe sepse:

POMIR = alb. PO + Mirë ~ (menyra habitore) ~ english(so nice!).

Une kam pasur fatin e mire qe te flas me ate pamirianin edhe ne MSN. E kam pyetur per shume gjera dhe une si kureshtar qe jam, e pyeta edhe per gjuhen e tij.

Ai tha se BABAIT i thonte: TAT (veretjeje: kjo eshte e ngjashme me ate si e quajne te atin/babain arbereshet ne Itali/ zoti tat shih poezine O e bukura More). E pyeta si e thone Nenes ne pamiriance. Ai me tha: NAN. S’ka nevoje te behen komente.

Por kur e pyeta me tutje, si thone vellaut, motres, numrat prej 1 deri ne dhjete, ndryshonin teresisht. dhe nga kjo perfundova se pamirianet e kane ruajtur racen dhe deri diku kujtimin per stergjysherit e tyre ilir, mirepo gjuha e tyre ishte humbur gati krejtesisht, dhe kjo eshte e nenkuptueshme sepse Pamiri gjendet aty ku puthiten kulturat dhe qyteterimet nga me te ndryshmet (arabe, kineze, mongole, taxhike, iraniane e cmos tjeter).
Previous Post Next Post